દુનિયામાં 195 દેશ પણ ભારત અને તેમાં પણ ગુજરાતમાં જ કેમ મોકલવામાં આવે છે ડ્રગ્સ, જાણો ગુજરાતમાં ડ્રગ્સ મોકલવા પાછળનું કારણ
ભારતના દરિયાકિનારાની લંબાઈ અંદાજે 7517 કિલોમીટર છે. આમાં બંગાળની ખાડીમાં હાજર અંદમાન અને નિકોબાર ટાપુઓની દરિયાકાંઠાની લંબાઈ અને અરબી સમુદ્રમાં હાજર લક્ષદ્વીપ ટાપુનો પણ સમાવેશ થાય છે. જો આ ટાપુના સમુહને દૂર કરીને ભારતના દરિયા કિનારાની લંબાઈ માપવામાં આવે તો લંબાઈ 6100 કિલોમીટર થાય છે. આ સમગ્ર લંબાઈ સાથે ઘણા દરિયાકિનારા અને ઘણા બંદરો પણ આવે છે. પરંતુ શું તમારા મનમાં ક્યારેય આ પ્રશ્ન આવ્યો છે કે ગુજરાતના દરિયાકાંઠેથી ડ્રગ્સ પકડાયાના અહેવાલો સતત કેમ આવે છે? તો ચાલો જાણીએ કે ગુજરાતના દરિયાકિનારામાં એવુ તો શું છે કે અહીં ડ્રગ્સ પકડાય છે.
ગુજરાતના દરિયાકાંઠેથી દરિયા તરફ આગળ વધશો તો થોડી જ વારમાં તમે પાકિસ્તાનની દરિયાઈ સરહદ સુધી પહોંચી જશો. આ વિસ્તાર કોસ્ટ ગાર્ડ, બોર્ડર સિક્યુરિટી ફોર્સ અને ભારતીય નેવીદળના અધિકારીઓ દ્વારા સંયુક્ત રીતે સુરક્ષિત રાખવામાં આવ્યો છે. આ બોર્ડર પર NCB અને ગુજરાત ATSના અધિકારીઓ પણ એક્ટિવ છે.
ડ્રગ્સના મોટા જથ્થાઓ ક્યારે પકડવામાં આવ્યા?
- સપ્ટેમ્બર 2021માં કચ્છના મુંદ્રા પોર્ટથી 2988 કિલો હેરોઈન જપ્ત કરવામાં આવ્યું હતું. જેની આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કિંમત 21 હજાર કરોડ રૂપિયા આંકવામાં આવી છે.
- એક ખાનગી ન્યુઝ પેપરના અહેવાલ મુજબ ગુજરાતમાં વર્ષ 2022માં કુલ 31 હજાર કિલો ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવ્યું હતું.
- ફેબ્રુઆરી 2024માં ગુજરાતના ગૃહમંત્રી હર્ષ સંઘવીએ ગુજરાત વિધાનસભામાં જવાબ આપ્યો હતો કે છેલ્લા બે વર્ષમાં ગુજરાતમાં 5,956 કરોડ રૂપિયાનું ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે.
- NCB, ATS, કોસ્ટ ગાર્ડ અને નેવીએ આ તમામ કામગીરી અને ઓપરેશનમાં ભાગ લીધો હતો. જેમાં પાકિસ્તાન, ઈરાન, અફઘાનિસ્તાન, નાઈજીરીયા તેમજ ભારતીય લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે.
મહારાષ્ટ્ર, ગોવા, કર્ણાટક, કેરળ, તમિલનાડુ, આંધ્ર, તેલંગાણા, ઓડિશા કે બંગાળના દરિયાકાંઠેથી કેમ ડ્રગ્સ પકડાતુ નથી? અથવા શા માટે તેઓ દરિયાની વચ્ચે આવેલા ટાપુઓમાં ડ્રગ્સ મોકલતા નથી? આ પ્રશ્નનો જવાબ માટે આપણે જવાબ શોધવા માટે કેટલીક હકીકતો જાણીશું.
ડ્રગ્સ ગુજરાતમાં મોકલવામાં ત્રણ દેશોની મહત્વની ભૂમિકા
ડ્રગ્સ મોકલનારા આ ત્રણ દેશોમાં પાકિસ્તાન, અફઘાનિસ્તાન અને ઈરાનનો સમાવેશ થાય છે, આ દેશોના મોટા ભાગોમાં ડ્રગ્સનું ઉત્પાદન થાય છે અને આ ભાગો મળીને નકશા પર ચંદ્ર જેવો આકાર બનાવે છે. જેને ડ્રગ માફિયાઓની ભાષામાં ‘ગોલ્ડન ક્રેસન્ટ’ એટલે કે ‘સોનાનો અર્ધચંદ્ર’ કહેવામાં આવે છે.
મળતી માહિતી મુજબ, આ અર્ધચંદ્રાકાર વિશ્વની 80 ટકા હેરોઈનનું ઉત્પાદન કરે છે. અર્ધચંદ્રાકાર પહેલાં, આ ટાઇટલ ગોલ્ડન ત્રિકોણ પાસે હતું. જે મળીને ભારતના ઉત્તર-પૂર્વમાં મ્યાનમાર, થાઈલેન્ડ અને લાઓસનું નિર્માણ કરે છે. તેમને અર્ધચંદ્રાકાર નામે ઓળખવામાં આવતા હતા. તે આખી દુનિયા માટે હેરોઈન બનાવે છે. હેરોઈન બની તો ગઈ છે અને હવે તેને આખી દુનિયામાં મોકલવાની છે. તેથી તેના માટે સ્મગલિંગ કરવામાં આવે છે.
આ સ્મગલિંગ કેવી રીતે થાય છે? આ પ્રશ્ન પર પાછા આવશે તો, સૌપ્રથમ ગુજરાતનો દરિયાકિનારો સમજીએ. અમે તમને હમણાં જ કહ્યું છે કે દેશનો દરિયાકિનારો 7517 કિલોમીટર લાંબો છે. તેમાંથી ગુજરાત પાસે 1640 કિલોમીટર લાંબો દરિયાકિનારો છે. એક ખાનગી પોર્ટલના 2021ના અહેવાલ મુજબ, આ કિનારે 144થી વધારે નાના-મોટા ટાપુઓ છે. 22 મરીન પોલીસ સ્ટેશન અને 3 ઇન્ટરસેપ્ટર બોટ તે જગ્યાઓ પર ખડેપગે રાખે છે.
હવે જો તમે ગુજરાતના દરિયાકાંઠેથી દરિયા તરફ આગળ વધશો તો થોડી જ વારમાં તમે પાકિસ્તાનની દરિયાઈ સરહદ સુધી પહોંચી જશો. આ વિસ્તાર કોસ્ટ ગાર્ડ, બોર્ડર સિક્યુરિટી ફોર્સ અને ભારતીય નેવીદળના અધિકારીઓ દ્વારા સંયુક્ત રીતે સુરક્ષિત રાખવામાં આવ્યો છે. આ બોર્ડર પર NCB અને ગુજરાત ATSના અધિકારીઓ પણ એક્ટિવ છે.
એક્સપર્ટનું માનવું છે કે ગોલ્ડન ક્રિસેન્ટમાં ઉત્પાદિત ડ્રગ્સની હેરફેર પાકિસ્તાન અને ઈરાન કરે છે. પાકિસ્તાનનું કરાચી બંદર અને ઈરાનનું ચાબહાર બંદર આમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે અને જ્યારે આ બંદરગાહોથી દરિયાઈ માર્ગે ભારત તરફ જશો, ત્યારે ગુજરાતનો દરિયાકિનારો તમારા માર્ગે આવનાર પ્રથમ સ્થાન હશે. આને કારણે, ડ્રગ કન્સાઈનમેન્ટ તેમના પહોચવાના સ્થાનો પર ગુજરાત થઈને આવાજાહી માટે કરવામાં આવે છે.
અધિકારીઓનું એમ પણ કહેવું છે કે ગોલ્ડન ક્રેસન્ટથી ગુજરાતમાં જે ડ્રગ્સનો કન્સાઈનમેન્ટ આવે છે તેનો ભારતમાં ઉપયોગ થાય તે જરૂરી નથી. જો ભારતમાં તેનો ઉપયોગ થતો નથી, તો ડ્રગ્સનું કન્સાઈનમેન્ટ સમુદ્રની વચ્ચે બીજી બોટમાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે અને જો ભારતમાં તેનો ઉપયોગ કરવો હોય તો અહીં હાજર ડ્રગ હેન્ડલર્સ તેને દેશની સીમામાં ધકેલવાનો પ્રયાસ કરે છે. જ્યારે સ્મગલર અને ડ્રગ માફિયાઓ આ કામમાં ભૂલો કરે છે, ત્યારે તેઓ સુરક્ષા એજન્સીઓના હાથે ઝડપાઈ જાય છે.
પાકિસ્તાનની ભારત સાથેની ભૌગોલિક નિકટતાને કારણે ડ્રગ્સના સ્મગલર ગુજરાતનો ઉપયોગ કરે છે તે સ્પષ્ટ છે. પરંતુ પ્રશ્ન એ છે કે તે ગુજરાતના કયા ભાગનો ઉપયોગ કરે છે? આનો જવાબ જાણવા તમારે ગુજરાતની ભૂગોળ થોડો જાણવો અને સમજવો પડશે.
જ્યારે તમે ગુજરાતના નકશા પર જુઓ છો ત્યારે તમને રાજ્યના બે ભાગમાં સમુદ્રથી ઘેરાયેલો દેખાય છે. ઉપરના ભાગને કચ્છ અને નીચેના ભાગને સૌરાષ્ટ્ર કહે છે. આ બંને વચ્ચે દેખાતા સમુદ્રના સાંકડા ભાગને કચ્છનો અખાત કહેવામાં આવે છે. આ ખાડી અને તેની નીચે આવેલા સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તારમાં મોટાભાગે ડ્રગ્સનું કન્સાઈનમેન્ટ જોવા મળે છે.
ગુજરાતમાં ડ્રગ્સ સૌથી વધારે કચ્છના ભાગમાં પણ પસાર થાય છે. પરંતુ કચ્છમાં અનેક બંદરો છે અને આ બંદરોને કારણે સુરક્ષા એજન્સીઓ દ્વારા વધુ પેટ્રોલિંગ કરવામાં આવે છે. તેથી સ્મગલર ત્યાં બીજી જગ્યાઓ કરતા ઓછા સક્રિય રહે છે. પરંતુ જેમ જેમ તમે સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તાર તરફ આગળ વધશો તેમ તેમ તમને ઓછા બંદરો જોવા મળશે. તેથી, દરિયાઈ સરહદ તુલનાત્મક રીતે ઓછી પાણીવાળી હોય છે અને સ્મગલરો તેનો ફાયદો ઉઠાવે છે.
ગુજરાતમાં ડ્રગ્સ દર વખતે દરિયા કિનારે પકડાય છે એવું નથી. ઘણી વખત સમુદ્રની વચ્ચોવચ પણ ડ્રગ્સ પકડાય છે અને સ્થાનિક માછીમારો અને ગ્રામજનો આમાં સુરક્ષા એજન્સીઓની મદદ કરે છે. ઘણી વખત, કોસ્ટ ગાર્ડ અને નાર્કોટીક્સ બ્યુરોની પેટ્રોલિંગ જોઈને, ડ્રગના સ્મગલરો તેમના ડ્રગનું કન્સાઈનમેન્ટ દરિયામાં ફેંકી દે છે.
વર્ષ 2023માં ઘણીવાર એવું બન્યું કે સુરક્ષા એજન્સીઓને સમુદ્ર વિસ્તારમાં પાણીમાં તરતા ડ્રગ્સના પેકેટ મળ્યા હતા. પહેલા મૂંઝવણ હતી કે શું આ સ્મગલિંગની નવી પદ્ધતિ છે? પરંતુ પછી સુરક્ષા એજન્સીઓને સમજાયું કે હકીકતમાં સ્મગલરોને પહેલેથી જ માહિતી મળી રહી હતી કે કોસ્ટ ગાર્ડની ટીમ તેમની બોટ પર દરોડો પાડી શકે છે. તેથી તેઓ પોતાનો બધો સામાન દરિયામાં ફેંકી દેતા હતા.
સ્થાનિક સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ગુજરાતમાં ડ્રગ્સ પકડાઈ રહ્યું છે કારણ કે અહીં દરિયાઈ સરહદો પર વધુ ઈન્ટરસેપ્શન કરવામાં આવી રહ્યું છે અને ડ્રગનું કન્સાઈનમેન્ટ બાકીના વિસ્તારમાં પહોંચે તે પહેલાં જ પકડી લેવામાં આવી રહ્યું છે.
દરિયાઈ માર્ગ સિવાય જમીનના માર્ગે પણ થાય છે સપ્લાય
આ દેશની દરિયાઈ સરહદનો મામલો છે. પરંતુ દેશમાં જમીન મારફતે ડ્રગ્સની સપ્લાય પણ થાય છે. નિષ્ણાંતોનું માનવુ છે કે દેશની સરહદની વાડ કાપીને ડ્રગ્સનો કન્સાઈનમેન્ટ અવારનવાર પંજાબ, રાજસ્થાન અને પાકિસ્તાન સાથેની કાશ્મીરની સરહદો સુધી પહોંચાડવામાં આવે છે.
આ ઉપરાંત ઘણા વિસ્તારોમાં ટનલ પણ બનાવવામાં આવી છે, જેનો ઉપયોગ સ્મગલરો કરતા હતા. આ સિવાય તાજેતરના વર્ષોમાં સ્મગલરોએ પણ ડ્રોનનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. મળતી માહિતી મુજબ સ્મગલરો ડ્રોનથી હથિયારો અને ડ્રગ્સના પેકેટો ફેંકતા હતા. આ કામમાં તેમને હરદીપ સિંહ નિજ્જર, ગુરપતવંત સિંહ પન્નુ અને અર્શદીપ દલ્લા જેવા ખાલિસ્તાન આતંકવાદીઓની મદદ મળતી હતી.
આ ઉપરાંત ઉત્તર-પૂર્વ ભારતમાં નજીકના દેશોમાંથી ડ્રગ્સનો ધસારો પણ સામાન્ય છે. અમે તમને અન્ય ડ્રગ કાર્ટેલ, ગોલ્ડન ત્રિકોણ વિશે પહેલેથી જ જણાવ્યું છે. જે મ્યાનમાર, લાઓસ અને થાઈલેન્ડ સંયુક્ત રીતે ચલાવે છે. હવે આ કાર્ટેલ ઉત્તર-પૂર્વના રાજ્યો મિઝોરમ, મણિપુર, નાગાલેન્ડ અને અરુણાચલ મારફતે દેશમાં ડ્રગના જથ્થાને મોકલવાનો પ્રયાસ કરે છે. તે જ સમયે, બાંગ્લાદેશમાં રહેલા સ્મગલરો પણ અલગ-અલગ માધ્યમો દ્વારા પશ્ચિમ બંગાળ અને મેઘાલય દ્વારા ભારતમાં ડ્રગ્સ મોકલવાનો પ્રયાસ કરે છે. સુરક્ષા એજન્સીઓ સમયાંતરે આ ડ્રગ્સ કન્સાઈનમેન્ટને પકડતી રહે છે.
એટલે કે 100 વાતની એક વાત કરીએ તો ડ્રગ્સએ એક સમસ્યા છે. પરંતુ તેને વારમવાર પકડવામાં આવી રહ્યું છે. જ્યારે વધારે મોકલવામાં આવી રહ્યું છે. જેથી રિકવરી અને દરોડા પડયા તે વિસ્તાર ફરી ચર્ચામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: રાત્રે કેમ કરવામાં આવે છે કિન્નરોના અંતિમસંસ્કાર ! કિન્નરને ભૂલથી પણ ન આપતા આ વસ્તુઓ
